cap.ru сайтри сӑн

Паян, ака уйӑхӗн 17-мӗшӗнче, ЧР Элтеперӗ Олег Николаев журналистсемпе пресс-конференци ирттернӗ. 2 сехет ытла тӑсӑлнӑ вӑл.

Журналистсенчен пӗри республикӑра Ҫӗнтерӳ кунӗпе чӑвашла плакатсем пулманни пирки каланӑ. Вӗсем пулаҫҫӗ-и? Элтепер ку ыйту интереслӗ пулнине палӑртнӑ. Вӑл уяв тӗлне плакатсем пулассине каланӑ.

Аса илтерер: кӑҫал Тӑван ҫӗршывӑн Аслӑ вӑрҫи пӗтнӗренпе 80 ҫул ҫитет.

Александр Степанов страницинчен илнӗ сӑнӳкерчӗк

Шупашкарти 40-мӗш вӑтам шкулта ачасене чӑваш чӗлхи вӗрентекен Александр Степанов иртнӗ эрнере Хусанта форума хутшӑннӑ. Унта «Нумай чӗлхеллӗ Раҫҫей: культурӑсен хутшӑнӑвӗнчен пуҫласа паха вӗренӳ таран», пӗтӗм тӗнче шайӗнчи форум иртнӗ.

Александр Морисович форум хыҫҫӑн килнӗ шухӑшсемпе халӑх тетелӗнчи хӑйӗн страницинче пӗлтернӗ. Ӑна вӑл икӗ пунктпа палӑртаса хӑварнӑ.

«1. Нумай ҫул каялла Шупашкар хулин 10-мӗш шкулӗнче пуҫламӑш класра ачасене темиҫе чӗлхе вӗрентнин моделӗ хӑйӗн кирлӗлӗхне ҫирӗплетет.

2. Республикӑра нумай чӗлхеллӗ вӗренӗве аталантармалла!» — кӗскен пӗтӗмлетнӗ вӑл.

«Яндекс» ярса панӑ тав хучӗ

Нумай пулмасть «Яндекс» компанийӗн Шырав, Реклама тата Карттӑ енӗпе патшалӑх органӗсемпе ҫыхӑнса ӗҫлекен директор А. В. Болховитянов Чӑваш патшалӑх гуманитари ӑслӑлӑхӗсен институтӗнче тӑрӑшакан ӗҫтешсене Тав хучӗпе чысланӑ.

Тав сӑмахне институтӑн филологи енӗпе ӗҫлекен ертсе пыракан ӑслӑлӑх ӗҫченӗ Геннадий Дегтярёв тата ӑслӑлӑх ӗҫченӗ Денис Леонтьев тивӗҫнӗ.

Аса илтеретпӗр, пӗлтӗр «Яндексӑн» хӑш-пӗр продукчӗсенче (клавиатурӑра тата куҫаруҫӑра) сасса уйӑрса илме пулӑшакан тата текста сасӑпа калама май паракан хатӗрсем хушӑннӑ. «Яндекс» ҫак пуҫарупа гуманитари ӑслӑлӑхӗсен институтне ҫырупа тухсан ку ӗҫе ертсе пыма Геннадий Дегтярёва шанса панӑ. Текстсене сасӑпа вулама тата сасӑпа каланине хак пама 30 ытла ҫынна явӑҫтарнӑ. Пилӗк уйӑх хушши пынӑ ӗҫ хӑйӗн ҫимӗҫне панӑ — хальхи вӑхӑтра Яндекс.Тӑлмачра сасӑпа каласа текст ҫырма пулать тата текста сасӑпа калаттарма май пур.

Алексей Макаревский страницинчен илнӗ сӑнӳкерчӗк

Балашиха хулинчи «Солнышко» (чӑв. Пӗчӗк хӗвел) кану центрӗнчи «Тӑвансемӗр» вырӑс-чӑваш юррин ансамблӗ «Музыка в метро» проекта хутшӑннӑ.

Ансамбль ертӳҫи — Лидия Петрова.

Проект пирки Алексей Макаревский халӑх тетелӗнчи хӑйӗн страницинче пӗлтернӗ тӑрӑх, вӑл — нумай енлӗ проект.

Музыкантсем ҫӗнӗ итлекенсене тупаҫҫӗ, пассажирсем ҫула май тенӗ пек юрӑ-кӗвӗпе киленеҫҫӗ.

Акӑ черетлӗ чӑваш чӗлхи кунӗ ҫывхарса пырать. Шкулсемпе культура учрежденийӗсем ҫак уява уявлама хатӗрленме те пуҫланӑ пуль. Черетлӗ чӑваш чӗлхи диктанчӗ иртӗ, пирӗн Элтепер Чӑваш чӗлхи кунӗ ячӗпе саламлӗ, салам сӑмахӗсем тухса калӗ. Тата ытти ӗҫсемпе мероприятисем иртӗҫ. Юрать-ха пӗр эрне кӑна мар, уйӑх пек чӑваш чӗлхи тавра шавласа илӗҫ.

Чӑваш чӗлхи кунӗ ҫывхарнӑ май хамӑрӑн тӑван чӗлхен шӑпи пирки тепӗр хут сӑмах хускатассӑм килет. Паянхи кунхи лару-тӑрушӑн кам айӑплӑ-ши? Мӗншӗн-ха халӑх хӑйӗн тӑван чӗлхинчен писнӗҫемӗн писсе пырать?

Айӑплисене, паллах, нумай шырама кирлӗ мар. Чӑваш чӗлхин статусӗ ҫав тери анса ларнишӗн Мускаври политиксен витӗмӗ те пур, хамӑр республикӑри тӳре-шарасен айӑпӗ те, тӗнчери лару-тӑру та яваплӑ темелле. Айӑплисен ретне палӑртас тесен нумай-нумай сӑлтав шыраса тупма пулать. Ҫав шутра халӑхӑн та ман шутпа айӑпӗ питӗ пысӑк.

Мӗншӗн эпир, чӑвашсем, пит айӑплӑ? Ара, мускавсене витӗм кӳме ҫӑмӑлах мар, ку енӗпе самай вӑй хума тивӗ. Тӳре-шарана та юсасси ҫӑмӑл ӗҫ мар — вӗсем ытларах енӗпе ҫӳллӗрех шайрисене пӑхӑнса тӑраҫҫӗ, лешсем мӗн хушаҫҫӗ, ҫавна пурнӑҫлаҫҫӗ.

Малалла...

Шупашкарта пуҫласа чӑвашла стендап иртӗ. Вӑл пуш уйӑхӗн 14-мӗшӗнче пулӗ. Унта ҫитсе курас тесен хулари Ленинград урамӗнчи 22-мӗш ҫурта каймалла. Мероприяти виҫҫӗмӗш хутра пулӗ. Билет хакӗ — 500 тенкӗ.

Ҫав каҫ стендап комиксем, чӑваш блогерӗсем, чӑваш эстрада артисчӗсем хӑйсене ҫӗнӗ жанрта тӗрӗслесе пӑхӗҫ, хӑйсен монологӗсене чӑвашла каласа парӗҫ.

«Пуринчен малтан» телеграм-канал пӗлтернӗ тӑрӑх, Самар хулинче пурӑнакан вырӑс арҫынни Сергей Захаров чӑвашла калаҫакансен клубне йӗркеленӗ

Вӑл ку ӗҫе 3 ҫул каялла пуҫӑннӑ. Сергей чун ыйтнипе ӗҫлет, ҫынсене тӳлевсӗрех вӗрентет.

Чи тӗлӗнмелли вара акӑ мӗн: Сергей – вырӑс. Журналист ӗҫпе облаҫри районсене тухса ҫӳренӗ чухне вӑл чӑвашсемпе нумай курнӑҫнӑ. Ҫапла пирӗн чӗлхепе культурӑна кӑмӑлланӑ вӑл, пурӑна-киле чӑвашла калаҫма хӑнӑхнӑ.

Алина Егорова с

Паян, нарӑс уйӑхӗн 21-мӗшӗнче, Пӗтӗм тӗнчери тӑван чӗлхе кунӗ. Ҫак куна 1999 ҫулта ЮНЕСКО шайӗнчех палӑртма йышӑннӑ. Шӑп та лӑп паян, 1952 ҫулта, Бангладешри Дакка хулинче студентсем тӑван чӗлхене патшалӑх чӗлхисенчен пӗри тесе йышӑнма ыйтса демонстрацие тухнӑ, вӗсене вара йӗрке хуралҫисем персе пӑрахнӑ.

Паянхи кун пирӗн чӑваш чӗлхине упраса хӑварасси пирки тепӗр унчен шухӑшласа пӑхма сӑлтав пур. Эпир вилӗмпе куҫа-куҫӑн тӑмасан та тӑван чӗлхемӗре хамӑр та ыррӑн пӗлместпӗр, ачамӑрсемпе мӑнукӑмӑрсене те ҫуралсанах унран пистеретпӗр. Ҫут тӗнчене килнӗ ҫӗнӗ чуна ют чӗлхепе, ан тив вӑл патшалӑх чӗлхи пулсан та, лӑпкани пистерниех пулать ӗнтӗ.

Хӑйӗн чӗлхине пӗлмен ҫын ытти чӗлхене тата тӑван ҫӗршыва хисеплӗ-ши?

Элтепер телеграм-каналӗнчи сӑн

Мускавра чӑваш чӗлхине вӗренмелли курс уҫӑлнӑ. Вӑл РФ Президенчӗн Чӑваш Енӗн тулли праваллӑ представительствинче вырнаҫнӑ.

Чӑваш чӗлхине вӗренме тӗрлӗ ӳсӗмри, тӗрлӗ профессири ҫынсем килеҫҫӗ. Малтанхи занятисенче вӗсем чӑваш алфавитне, уйрӑм сӑмахсене калама вӗренӗҫҫӗ, вуласа та пӑхаҫҫӗ.

Курс ҫу уйӑхӗн 31-мӗшӗччен тӑсӑлӗ. Анчах Мускав ҫыннисем ӑна халех тӑстарасшӑн.

culture.cap.ru сӑнӳкерчӗкӗ

Чӑваш Енӗн Наци вулавӑшӗ чӑваш классикӗсемпе хальхи авторсен хайлавӗсене чи лайӑх тӗслӗхӗсене упраса хӑварассишӗн нумай тӑрашать. Электрон вулавӑшра республикӑри театрсен артисчӗсем вуланӑ 100 ытла аудиокӗнеке упранать.

Литература хайлавӗсене илемлӗ вулас текенсен «Тӑван сӑмах» конкурса хутшӑнма май пур. Конкурса чӑваш чӗлхине сарас тата чӑваш ҫыравҫисен пуян эткерлӗхне упраса хӑварас тӗллевпе ирттереҫҫӗ. Унта 10 ҫултан аслӑраххисем хутшӑнма пултараҫҫӗ. Вӗсен вулавӑшӑн «Чувашская детская литература» («Проза на чувашском языке» ярӑм) электрон коллекцийӗнчи хайлава вуламалла.

Авторсем хӑйсен хайлавӗсене те вулама пултараҫҫӗ.

Ӗҫсене ака уйӑхӗн 13-мӗшӗччен йышӑнӗҫ.